Arsa Zekatı Nasıl Hesaplanır?
Arsalar genel anlamda 2 amaçla satın alınır. Birincisi üstünde konut ya da kar sağlayan bir yapı yapmak için, ikincisi ise arsayı arsa şeklinde tutup kazanç sağlamak amacıyla alınır için alınır. 1. amaçla alınan arsalarda ticaret gayesi bulunmayıp ihtiyacını gidermek söz konusu olduğu için, kıymetleri itibariyle zekât düşmez. Kazanç sağladıkları kira değerinden zekâtları verilmesi icap eder. Ticaret amaçlı alınan arsalar ise parsellenerek ya da bütün şeklinde satışa sunulduğundan ticaret ticaret kapsamında değerlendirilir. Bu durumda arsanın değerleri üstünden zekâta tabi tutulur.
Üstünde konut yapma amacı taşımadığından zekâtı para şeklinde her yıl verilir ancak zekat arsaya verdiğiniz ederi + piyasa değerinin yarısı üstünden verilir. Bir başka deyişle arsayı 20 TL aldıysanız ve arsa şimdiki piyasa değeri 60 TL ise. 60+ 20 toplamı 80 ve yarısı alındığında 40 olur. Yani 40 TL Üstünden zekata tabidir.
Tarla Zekatı Nasıl Hesaplanır?
Çağımız koşullarında tarlanın sulama harcamalarından ziyade gübre, mazot ve işçilik giderlerinin ciddi bir gider söz konusu olduğu dikkate alınırsa, bu tarz giderler yapılarak sağlanan ziraî ürününde de çaba ve giderle sulanan tarlanın ürününe göre değerlendirilmesi daha akılcı olur. Sulama haricinde kalan giderlerin zekât malından düşülmesi, geri kalandan sulama durumuna göre zekât yapılması lazım.
Tarla sahibi herhangi kar amacı gütmeden tarlasını işletmek amaçlı bir kişiye verse, meydana gelen ürünün zekâtını bu şahıs verir. Tarla işletmek amaçlı para karşılığında kiralanmış ise zekât İmâm-ı Âzam’a göre tarla sahibi olandan, diğer mezheplere göre ise tarlayı kiralayan kişiden alınır.
Toprak Zekatı Nasıl Hesaplanır?
Hz. Peygamber’in toprak mahsullerinin zekâtı, yağmur ve kanal sularıyla sulanan toprak ürünlerinde öşür (1/10), el emeği ile sulama yapılan topraklarda ise nısf öşür (1/20) olduğunu dile getirmiştir
Buna bağlı olarak toprak mahsullerinin zekâtı toprağın sulama durumuna bağlı olarak tespit edilmektedir. Toprak çaba gösterilmeden yağmur, kanal, dere ile sulanıyorsa zekât şeklinde ürünün 1/10’u, el emeği ya da para karşılığında sulanıyorsa 1/20’si zekata tabidir.
Toprağın bulunduğu pozisyon, bu toprağın ürününe tabi olan zekât ya da verginin tespit edilmesini yakından alaka konusudur. Şâfiî, Mâlikî ve Hanbelî mezhebi göre öşür vergisinde toprağın durumunun bir etkisi bulunmamaktadır. Toprak sahibi müslümansa hem harac ismi verilen vergiyi ve hem de elde edilen ürünün zekâtını vermesi icap etmektedir.
