Michal Kalecki

Michal Kalecki (d. 1899, Lodi [bugün Polonya’da], Rus Çarlığı – ö. 17 Nisan 1970, Varşova), Polonyalı iktisatçı. Hem kapitalist, hem sosyalist ülkelerde çalışmış, her iki sisteme de eleştirici gözle yaklaşmıştır. Gdarisk Politeknik Okulu’nda başladığı mühendislik eğitimini ülkesindeki ekonomik sıkıntılar yüzünden yarıda bırakmak zorunda kaldı. Gazetecilik yaptığı sırada iktisatla ilgilenmeye başladı. 1929-37 arasında Polonya Iktisadi Dalgalanmalar ve Fiyatlar Araştırma Kurumu’nda ekonometrici olarak çalıştı; burada matematik ve istatistik tekniklerini kullanmadaki yetkinliğini ortaya koydu. 1933’te Lehçe yazdığı bir yazıda Keynes’in General Theory of Employment, Interest and Money (1935-36; Istihdam, Faiz ve Para Genel Teorisi, 1969, 1980) adlı kitabının başlıca öğelerini inceIedi. 1936’da gittiği Ingiltere’de Keynes çevresinde oluşan ve J. Robinson, P. Sraffa, M. Dobb, R. Kahn gibi iktisatçıların bulunduğu tartışma grubunun içinde yer aldı. 194045 arasında Oxford Istatistik Enstitüsü’nde, 1946-54 arasında da iktisatçı olarak Birleşmiş Milletler’de (BM) çalıştı. 1955-67 arasında Polonya’da devlet görevlerinde bulunurken iktisat dersleri de verdi; BM’nin World Economic Reports ile Polonya Planlama Komisyonu’nun perspektif planının hazırlanışına katkıda bulundu. BM’de çalışırken McCarthy’ciliğin, Polonya’dayken Stalinciliğin baskılanna uğradı. 1966’da POlonya Bilimler Akademisi üyeliğine seçildi. Kendine özgü bir Marksist olan Kaleeki, yapıtlarında istatistikten ve matematiksel yöntemlerden geniş ölçüde yararlandı; kuramlarını olabildiğince kesin biçimde formüle etmeye çaba gösterdi. Meslektaşı ve yurttaşı Oskar Lange ile birlikte, Batı’da kullanılan modern iktisat yöntemlerinin Doğu Bloku’na sokuluşuna ön ayak oldu. En önemli katkıları makro iktisadın dinamik çözümleme alanına ilişkindir. Önemli yapıtlarından Introduction to the Theory of Growth in aSocialist Economy (1969; Sosyalist Ekonomide Büyüme Teorisine Giriş, 1977) Türkçeye çevrilmiştir.