Cumhurbaşkanlığı iki başlı yürütme organında kişi tarafını teşkil eder. Cumhurbaşkanlığı da bir teşkilat içermektedir. Bu teşkilatta cumhurbaşkanı, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ve Devlet Denetleme Kurulu yer alır.
Cumhurbaşkanı ( Yürütmenin Sorumsuz Kanadı)
Cumhurbaşkanı yürütme organının başıdır, Türkiye Cumhuriyeti tüzel kişiliğini ve Türk halkını temsil eden organdır. Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin en tepesindeki kamu görevlisidir.
Cumhurbaşkanı Seçilebilme Şartları Nelerdir?
– Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak
– 40 yaşını doldurmuş olmak
– Yükseköğrenim görmüş olmak
– Milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olmak
Cumhurbaşkanı Seçim Süreci
Mevcut cumhurbaşkanının görev süresini dolmasından önceki 60 gün içinde ya da ölüm/istifa/çekilme nedenlerle görev süresi dolmadan cumhurbaşkanlığı koltuğunun boş kalması hâlinde, boş kalmayı izleyen 60 gün içerisinde cumhurbaşkanlığı seçimi yapılıp tamamlanır.
Adaylar, meclis içinden ya da dışından gösterilebilir yani cumhurbaşkanının milletvekili olması şartı bulunmaz.
Adaylar kendilerini aday gösteremezler, aday gösterilebilirler. Cumhurbaşkanlığına, Türkiye Büyük Milleti Meclisi üyeleri içinden veya dışından aday gösterilebilmesi 20 milletvekilinin yazılı teklifi ile mümkündür. Ayrıca en son yapılan milletvekili genel seçimlerinde geçerli oylar toplamı birlikte hesaplandığında %10’u geçen siyasi partilerde ortak aday gösterilebilir.
Seçimlerde iki türlü çoğunluk usulü uygulanır. İlk turda adaylardan geçerli oyların salt çoğunluğunu (yani 1/2+1’ini) alan aday cumhurbaşkanı seçilmiş olur. Ancak ilk turda bu oran sağlanamaz ise takip eden pazar günü ikinci tur yapılır. Fakat ikinci tura, ilk turda en çok oy almış olan iki aday katılabilecektir. İkinci turda adaylar arasında en çok oyu alan aday cumhurbaşkanı seçilmiş olur.
Cumhurbaşkanı Görev Süresi Kaç Yıldır?
– Bir kişi en fazla 2 defa cumhurbaşkanı olarak seçilebilir.
– Cumhurbaşkanının görev süresi 5 yıldır.
İlk turda yeterli oran sağlanamadığı için takip eden ikinci pazar gününe ikinci tura geçildiğlnde, eğer en çok oy alan iki adayda biri bir şekilde ikinci tura katılamaz ise sıradaki en çok oy alan aday ikinci tura katılır. Eğer ikinci tura tek aday kalmış ise bu durumda ikinci tur referandum usulüne döner. Yani bu durumda tek aday kendiliğinden cumhurbaşkanı olmaz, yine oylama yapılacaktır ve bu defa yine salt çoğunluk aranacaktır. Eğer ikinci tura kalan tek aday salt çoğunluğu sağlayamazsa cumhurbaşkanlığı seçimleri yeniden yapılır.
Cumhurbaşkanı göreve başlayıncaya kadar görev süresi dolan cumhurbaşkanının görevi devam eder.
Cumhurbaşkanının halk tarafından seçilmesi, görev süresinin 5 yıla düşürülmesi ve enkazla 2 defa görev yapacağı 2007 yılında yapılan değişiklikle belirlenmiştir. Bu değişiklikle beraber siyasi parti grupları aday gösterme hakkına sahip olmuşlardır.
Cumhurbaşkanı en fazla 2 turda halk tarafından seçilir.
İlk oylamada geçerli oyların salt çoğunluğunu alan aday cumhurbaşkanı seçilir. İlk oylamada salt çoğunluk sağlanamazsa ikinci oylamada geçerli oyların çoğunluğunu alan aday seçilir.
Cumhurbaşkanının görev süresi 5 yıldır ve bir kimse 2 defa cumhurbaşkanı seçilebilir.
Milletvekilleri ya da milletvekili seçilme yeterliliğine sahip olan kişiler cumhurbaşkanı adayı olabilirler.
TBMM üyelerinden en az 20 milletvekilinin yazılı teklifi ile ya da en son yapılan seçimlerde geçerli oylar toplamının %10’unu geçen siyasi partiler ortak aday gösterebilirler.
Cumhurbaşkanının görev zamanının tamamlamasından evvelki ya da makamın herhangi bir nedenle boşalması durumunda boşalmayı izleyen 60 gün süre zarfında seçimler tamamlanır.
