Çinko yaklaşık yüz kadar enzimin yapısal komponentidir. Son zamanlarda önem kazanan çinko, bütün organizmada sadece 2 mg kadar bulunur, etkisi çok büyüktür. Vücut çinkosu, daha çok prostat, semen, karaciğer, böbrek, retina ve kemiklerde toplanmıştır.
Çinko İçeren Besinler
Et çeşitleri, av etleri ve kümes hayvanları, kabuklu deniz ürünlerinde ve balıkta bulunur (özellikle rínga balığı, karides ve istiridyede çok fazla) (100 g sığır etinde veya dana ciğerinde 6 mg çinko bulunur), ayrıca buğday, çavdar, mısır, ceviz, bezelye, yumurta sarısı ve peynirde bulunur.
Çinkonun İnsan Sağlığına Etkileri
Büyümede ve zihinsel gelişmede, yaraların, egzemaların, ergenlik sivilcelerinin ve enfeksiyonların iyileşmesinde, üremede, deri ve saç sağlığında önemli rol oynar. İştah ve lezzeti takviye eder, organizmanın bağışıklık mekanizmasını destekler. Soğuk algınlığına karşı direnç sağlar, hastalık varsa süresini kısaltır. Daha çok alkoliklerde, sadece sebze ile beslenenlerde ve yaşlılarda eksikliği görülür. Ağız lezzetinin kaybolması, derinin sağlıksızlığı, iştahsızlık, enfeksiyonlara karşı aşırı duyarlılıkla eksikliğini belli eder. Birçok enzim, hormon (testosteron gibi), RNA ve DNA üretiminde rol alır. Diğer işlevleri arasında, protein sentezi, insülinin aktivasyonu, A vitamininin hücrelere taşınması ve kullanımı, hücrelerin bölünerek çoğalması ve yenilenmesi, alyuvar, sperm ve antikor yapımı, davranış ve öğrenme performansının artışı, anne karnındaki, doğmuş bebek ve çocukların büyüme ve gelişimi, kanda yağların taşınması sayılabilir.
Çinkonun Zararları
Çinkolu kaplarda asitli yiyecek veya içecek bulundurulursa zehirlenme görülebilir.
Günlük Alınması Gereken Çinko Miktarı
Çocuklara günde 5-10 mg, yetişkinlere de 15-25 mg gereklidir. Uzun süreli kullanımlarda, aşılmaması gereken doz günlük 15 mg olmalıdır. Besinlerden çinko alımı, her zaman karşılanamayabilir. Çünkü toprak, çinko bakımından fakirdir. Ayrıca, besinlere uygulanan rafine işlemi de çinkoyu uzaklaştırır. Takviye tableti olarak suyla birlikte geceleri alımı en uygunudur. Özellikle kahve ve çay ile birlikte alınması emilimi azaltır.
Çinko Hangi Alanlarda Kullanılmalı?
Sadece sebze ile beslenenlerle, yaşlılarda gerekli olabilir. iltihaplı ergenlik olaylarında, saç dökülmesinde, alerji ve enfeksiyonlarda ve çeşitli tedavi yöntemlerinde çinko takviyesi gereklidir.
