Özofagus Yanıkları (Korozif Özofajitler)
Çocukluk yaşlarında kaza ile ya da büyüklerde intihar amacıyla yoğun asit ve alkali sıvıların içilmesi sonucu ösofagus yanıkları meydana gelir, Korrozif maddelerin çoğu evlerde temizlik amacıyla bulundurulur ve dikkatsizlik sonucu çocuklar tarafından iç ilir. Ösofagus ile birlikte ağız, dudaklar ve farenkstelde yanıklar olur. En fazla ösofagusun anatomik darlıkları zarar görür. Yanığın ciddiyeti korrozif maddenin cinsine, içilen miktara, konsantrasyona ve süreye göre değişir. Yalnızca mukozada yanık meydana geldiğinde, yüzeysel bir ösofajit sonucu üst epitel doku harabiyeti olur ve kısa zamanda iyileşir. Submukoza ve kas tabakası harabiyetinde illihaplı nekroz, nekroz yerinde nedbe dokusu ve strüktür (daralma) oluşur. Bazen bu süreci perforasyon izler. Ayrıca perforasyon sonrası mediastinit, plorit, perikardit ve fislüller (ösofagotrakea-bronşiyal) meydana gelebilir. Alkali maddeler çoğunlukla ösofagusta, asitler midede harabiyete neden olurlar.
Belirtileri:
Ağız ve göğüste ağrı,
Yanma ve glotis ödemi nedeniyle asfeksi,
Disfaji, odinofaji,
Aşırı salya artışı,
Öğürtü, regürjitasyon,
Ağız içinde mukozal hasar belirlenir.
Tedavide içilen toksik maddeyi nötralize edici bir madde, kuvvetli bir ağrı kesici ve parenteral sıvı uygulaması derhal başlatılmalıdır.
Akut devrede hemen, alınan korrozif maddeyi nötralize etmek üzere asit maddelerde, süt,
Zeytinyağı, bikarbonat; alkali maddelerde sirke ya da limon suyu en geç bir saat içinde verilmelidir. Hastayı kusturmak ösofagus içi basıncı yükselterek perforosyona neden olabileceğinden sakıncalıdır. Perforasyon belirtileri, acil cerrahi girişimi gerekli hale getirir.
Amaç iyileşmeyi sağlamak, ciddi boyutlarda striktür oluşumunu engellemek için yeterli önlemi almaktır. Geleneksel olarak lokal, boyun üzerine buz, ağnyı dindirecek analjezik, antibiyotik, kortikosteroid ve sedatif verilmesinin yanı sıra ösofagus lümeninin açıklığını sürdürmek üzere entübasyon uygulaması yapılır. Ösofagusun endoskopik incelenmesinde ösofagus mukozası nekroze olmuş ise iki hafta parenteral beslenme sürdürülmeli, striktür oluşumunu izlemek için 2-3 hafta sonra radyolojik ve endoskopik inceleme yapılmalıdır. Darlıkların tedavisinde endoskopi ve dilatasyon yöntemi kullanılmaktadır ancak bu yolla bir gelişme sağlanamazsa cerrahi yöntemle ösofagoplasti uygulanabilir.
