Empati kişiler arası iletişimde kullanılan en önemli kavramlardan bir tanesidir. Empati en genel tanımıyla bir insanın kendisini başkasının yerine koyarak, onun gözüyle olaylara bakmak, onun duygu, düşünce ve davranışlarını anlamaya çalışmaktır.
Empati Nasıl Kurulur?
Empati kuracak olan kişi üç aşamada ancak empati kurabilmiş olur;
Birincisi kendisini karşısındakinin yerine koymalı olaylara onun gözüyle bakmalıdır, yani karşısındaki kişinin penceresinden olaylara bakması gerekmektedir. Her bireyin yaşam tarzı kendine özgüdür. Bu nedenle onun yaşam tarzını anlayabilmek için onun penceresinden olaylara bakabilmemiz gerekmektedir. Empatinin birinci aşaması sanki o kişinin yerine geçmiş gibi, o kişiymiş gibi olaylara bakmamız gerekmektedir.
İkinci aşaması karşımızdaki kişinin duygu ve düşüncelerini doğru anlayabilmemiz gereklidir. Karşıdakinin ne hissettiğini hissetmemiz, onun ne düşündüğünü düşünmemiz empati kurabilmenin ikinci aşamasını oluşturur.
Üçüncü aşama ise karşısındaki ile ilgili anlamış olduğumuz duygu ve düşünceleri aktarabilmemizdir, şayet karşıdakine geçtik onu anladık, onun duygularını ifade edebilmemiz gerekiyor, ifade edemiyorsak empati tamamlanmamış olur. O zaman o kişi ile empati kurabilmiş sayılmayız empati kurabilmek için karşısındakinin duygu ve düşüncelerini doğru anlayıp uygun tepkiler vermemiz gerekmektedir. Örneğin bir arkadaşımızın çok üzgün olduğunu düşünelim ona vereceğimiz tepki sadece ‘boş ver aman üzülme’ dersek empati kurmuş sayılmayız, ya da oturup onun gibi üzüldük sadece üzülürsek yine empati kurmuş olmayız. Onun üzüntüsünü sadece hissedip ama bunu ifade etmezsek yine empati tamamlanmamış olur. Ancak ona biz çok üzgün olduğunu, üzgün göründüğünü ve bunu anladığımızı iletebilirsek o zaman empati kurmuş oluruz ve karşımızdaki kişi de biraz rahatlamış olur.
Empati ile Sempati Arasındaki Fark Nedir?
Empati çoğu zaman sempati duygusuyla karıştırılır. Halbuki sempati çok farklı bir şeydir, sempati duygudaşlık anlamına gelir yani birisiyle birlikte üzülmek birisiyle birlikte mutlu olmak anlamındadır. Onunla aynı saatte aynı duyguyu yaşıyor olmak demektir sempati bu anlamıyla empatiden çok farklıdır. Bir insana sempati duymak empatik olduğumuz anlamına gelmez. Sempati hak verme anlamına gelmez, sadece aynı tarafta olduğumuz anlamına gelir. Empati ise aynı tarafta olmasak bile karşıdakine hak vermek anlamına gelir. Empatik tepki kurabilen bir insan her şeyden önce benmerkezcilikten uzak demektir. Bu nedenle sadece kendini merkeze almaz ve başkalarının gözleriyle dünyaya bakabilir.
İnsanoğlu Doğayla da Çevre ile de Empati Kurabilir
Eğer ekolojik empati kurabiliyorsak doğayı anlayabiliriz. Doğayı sevmek aslında insanı sevmek gibidir, çünkü doğayı de severseniz insanı, insanı severseniz doğayı seversiniz. Ağaçları, kuşları, toprağı bunları anlamamız gerekiyor. Bunları anlarsak o zaman doğaya zarar vermemiş oluruz insanı anladığınızda da insana zarar vermemiş oluruz.
