Başbakan, Bakanlar Kurulunun başını teşkil eden makamdır. Başbakan, cumhurbaşkanı tarafından TBMM üyeleri arasından seçilir ve göreve atanır.
Cumhurbaşkanı TBMM üyeleri arasından herhangi bir milletvekilini hükümeti kurmakla görevlendirme yetkisine sahiptir ancak anayasal teamüller gereği cumhurbaşkanı TBMM’de en fazla sandalyeye sahip partinin başkanı milletvekili ise onu değilse o partiden birini başbakan olarak seçer ve göreve atar.
Başbakanın milletvekili olması zorunludur.
Başbakanın Görev ve Yetkileri Nelerdir?
-Devlet tüzel kişiliğini temsil etmek
*Bakanları seçmek ve göreve atanmaları için cumhurbaşkanına teklifte bulunmak
* Bakanların görevden alınmaları için cumhurbaşkanına teklifte bulunmak
* Bakanlıklar arası işbirliği ve koordinasyonu sağlamak
*Kendi görev alanı ile ilgili olan kanun ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak amacıyla yönetmelik çıkarma
* TBMM’den güvenoyu isteminde bulunmak
* Millî Güvenlik Kuruluna katılmak ve cumhurbaşkanının katılmadığı zamanlarda bu kurula başkanlık etmek
* Hükümetin genel politikasını takip etmek.
*Bakanların görevlerini hukuka uygun bir şekilde yerine getirmesini gözetmek
*Yüksek Askerî Şûraya başkanlık etmek.
*Bakanlığındaki çalışanların hiyerarşik amirliği (atamaya yetkili amirliği ve disiplin amirliği) görevini yürümek.
* Bakanlığı ile ilgili ve bağlı kamu tüzel kişilikleri üzerinde idari vesayet yetkisini kullanmak
Başbakanın Görevinin Sona Ermesi
*Ölüm
*Yüce Divana sevk
*Milletvekili seçilme yeterliliğini yitirmesi
*Cumhurbaşkanı seçilme
* Milletvekilliğini düşüren hallerden birinin
*Güvensizlik oyu verilmesi gerçekleşmesi
*İstifa
Bakanlar ve Görevleri
Yürütme organında yer alan Bakanlar Kurulunun diğer üyeleri bakanlardır. Bakanlar bakanlıklarda yer alan en üst hiyerarşik amir konumundadırlar. Herhangi bir bakan sadece tek bir bakana vekâlet edebilir. Boşalan bir bakanlığa ise en geç 15 gün içinde yenisinin ataması gerçekleştirilir.
Bir hizmetin kamu hizmeti olup olmayacağı konusunda aslı yatkı TBMM DE olup bir hizmeti kamu hizmeti yapmak veya niteliğini değiştirmek ya da kamu hizmeti olmaktan çıkarmak kanun ile gerçekleştirilir. Ancak bunun istisnası KHK ile de kamu hizmetlerinde düzenlemeler yapılabilmektedir.
Her kamu hizmeti bir bakanlığa bağlı, ilgili veya ilişkilidir. Bu nedenle bir bakanlık da kanunla kurulur. Bu çerçevede bakanlıkların kuruluşu, kaldırılması, görevleri ve yetkileri kanunla düzenlenir.
Fakat 2011 yılında kurulan Kalkınma Bakanlığı KHK ile kurulmuştur.
Bakanlar Meclis içinden veya dışından başbakanca seçilir ve cumhurbaşkanına teklif edilirler. Cumhurbaşkanı da bakanları göreve atar. Yine başbakanın teklifi üzerine cumhurbaşkanınca görevden alınırlar. Bunun dışında başbakanın görevini sona erdiren hâller bakanlar için de aynen geçerlidir. Açık olan bakanlıklar ile izinli veya mazereti olan bir bakana, diğer bir bakan geçici olarak vekâlet eder. Her bakan kendi bakanlığını ilgilendiren konulardan ve bakanlık çalışanlarının yerine getirdikleri işlerden sorumludur.
Mevzu hukuk ile ilgili sorularda yazılı kaynak ifadesi verilmeyip yetkili makamlarca çıkarılan ibaresi kullanılabilir Yetkili makamlarca çıkarılan ile kastedilen, örneğin TBMM nın çıkarttıgı Kanun,Bakanlar Kurulunun çıkarttığı KHK’dir
Bakanın Görevleri Nelerdir?
– Devlet tüzel kişiliğini temsil etmek
-Kendi görev alanı ile ilgili olan kanun ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak amacıyla yönetmelik çıkarmak
– Bakanlığındaki çalışanların hiyerarşik amirliği (atamaya yetkili amirliği ve disiplin amirliği) görevini yürütmek
– Bakanlığı ile ilgili ve bağlı kamu tüzel kişilikleri üzerinde idari vesayet yetkisini kullanmak